Hatay’da deprem sonrası Halkevleri tarafından kurulan Yaşam Merkezleri’nde 10’un üzerinde mahalleden binlerce kişi yaşamı yeniden inşa etme mücadelesinde yan yana geliyor. Aşevleri, çamaşırhaneler, su arıtma tesisleri, çocuk evi ve eğitim destek noktaları, çay ocakları, kadın evi, spor çadırı, halk sağlığı çalışmaları ve sosyal-kültürel etkinlikler ile ortak bir yaşam kuruluyor. Bu ortak yaşamı halkın bir araya gelip sorunlarını ve çözüm önerilerini tartıştığı Yaşam Meclisleri yönetiyor.
6 Şubat depremlerinin ardından Halkevleri olarak “Yıkıntıların arasından yeni bir yaşam kuralım” çağrısıyla Hatay’da büyük bir seferberlik başlatmış, ilk aşamada Sevgi Parkı’nda ve Aşağıokçular Mahallesi’nde Dayanışma ve Koordinasyon Noktaları oluşturmuştuk. Bölgede yürüttüğümüz dayanışma seferberliğini kalıcı hale dönüştürmek için depremin ilk haftasında Aşağıokçular’da, birinci ayında da Yeşilpınar’da kurduğumuz Dayanışma ve Koordinasyon Noktalarını mahalle halkının katılımıyla Yaşam Merkezlerine dönüştürdük.
Aşağıokçular Mahallesi’nde 70 çadır içeren üç çadır alanı düzenlendi ve bu çadır alanlarına tuvalet ve duş ihtiyaçlarına yönelik hijyen noktaları yerleştirildi. Eski bir belde olan
Yeşilpınar Mahallesi’nde terk edilmiş ve harabe haldeki üç dönümlük sosyal tesis çocuk parkı, çay ocağı ve etkinlik alanı ile yeniden kullanılabilir hale getirildi. Depremin 7. ayını geride bırakırken bu iki merkeze Harbiye mahallesinde hazırlığını tamamladığımız üçüncü Yaşam Merkezini de katarak faaliyetlerimize devam ediyoruz.
Yaşam Merkezleri’nde barınma, hijyen, beslenme, içme suyu, sağlık, spor, sosyalleşme gibi temel ihtiyaçlar dayanışmayla karşılanıyor, kolektif iş bölümüyle organize ediliyor. Halkın kendi yaşamını yeniden kurarken söz ve karar sahibi olarak özneleştiği merkezlerimiz dayanışma ve yeniden inşa fikriyle örgütleniyor.
Yaşam Merkezleri’nde söz, yetki ve karar Yaşam Meclisleri’nin
Yaşam Merkezlerinde kurulan her bir birimin kuruluşundan faaliyetlerin sürdürülmesine, mahallenin ortak sorunlarının tespiti ve çözümlerin geliştirilmesinde mahallelinin söz ve karar sahibi olduğu Yaşam Meclisleri belirleyici oluyor. Böylece halk “yardıma muhtaç” ve “mağdur” kategorisine sıkışmayarak kendi hayatının öznesi haline gelirken, Yaşam Merkezleri’ni sahiplenerek, sorunların daha sağlıklı ifade edilmesini ve daha etkin çözümler geliştirilmesini sağlıyor.
Resmî kurumların kulak vermediği, fikrini ve ihtiyaçlarını sormadığı, söz ve karar hakkı tanımadığı halk, kentin deprem sonrası yeniden inşasında asli rol alması halinde daha etkin ve sağlıklı bir süreç işleyebileceğini bu pratikle ortaya koyuyor.
6 Şubat’tan bugüne Sevgi Parkı’nda, Aşağıokçular Mahallesi ve Necla Duran Barış Parkı’nda, Dursunlu Halı Saha ve Yukarı Mahalle’de 5 farklı noktada kurulan aşevlerinde binlerce insanın gıda ve beslenme ihtiyacı karşılanmıştır. 7 ay geride kalırken ve pek çok kurum gıda desteklerini durdururken, aşevi faaliyeti Necla Duran Barış Parkı’nda yaklaşık 400 kişiye iki öğün yemek dağıtımıyla devam ediyor.
Ayrıca her yaşam merkezinde yer alan çay ocaklarında gün boyu parasız çay veriliyor.
Binlerce insanın çadırlarda, konteynerlerde yaşamını sürdürdüğü Hatay’da, hijyen gibi kimi temel ihtiyaçlar ağır hasarlı evlere girilerek giderilmeye çalışılıyor. Aşağıokçular, Yeşilpınar ve Harbiye’de kurduğumuz çamaşırhaneler 11 ayrı mahalleden hanelerin kullanımıyla devam ediyor. Üç çamaşırhane ile 500 hanenin çamaşır yıkama ihtiyacı karşılanıyor.
Hatay’da hala temiz, içilebilir suyu erişmekte sorun yaşanıyor. Kimi mahallelerde yıkım ve enkaz kaldırma çalışmaları nedeniyle su kesintileri sıklıkla yaşanmaya devam ediyor.
Dayanışma çağrısıyla Yeşilpınar, Aşağıokçular ve Harbiye’de kurduğumuz su arıtma noktalarında her birinden günlük iki ton içilebilir su elde edilerek ihtiyacı gidermeye çalışıyoruz. Yaşam Merkezlerine sağlanan yeni cihazlarla bu arıtma noktalarına yenilerini eklemeyi planlıyoruz. Ayrıca farklı periyotlarla kentin diğer mahallelerine araçlarla şişelenmiş su dağıtımı yapmayı da sürdürüyoruz.
“Çocuklar için buradayız” çalışması kapsamında, deprem sonrası toplumsal hayattan soyutlanıp çadırlara kapatılan çocukların, psikososyal ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olarak drama, tiyatro, oyun, eğlenceli bilim ve yaratıcı işler atölyeleri, çocuk şenlikleri düzenledik. Bu faaliyetler Aşağıokçular, Yeşilpınar ve Dursunlu mahallelerinde düzenli olarak yürütüldü. İlk dönem çalışmalarına 200 çocuk düzenli olarak katıldı. Yeşilpınar’da çocuk evi kuruldu. Çocuk evindeki okul öncesi grubu çalışmaları 40 çocuğun düzenli katılımıyla devam ediyor. 11 mahallede düzenlenen çocuk şenlikleriyle yaklaşık 4000 çocukla etkinlikler ve atölyeler düzenlendi.
Eğitimin üç yıldır pandemi ve deprem dolayısıyla kesintiye uğramasından kaynaklanan eksikleri tamamlamak amacıyla yaklaşık 40 gönüllü öğretmenin katılımıyla yaz döneminde bir aylık bir telafi çalışması planlandı. Eğitim destek faaliyetlerine 400 öğrenci katıldı.
Okullar açılırken 1000 öğrenciye çanta ve kırtasiye malzemesi dağıtıldı. Yağışlı mevsim yaklaşırken yine aynı sayıda öğrenciye bot ve mont dağıtımı planlanıyor.
Şubat ayında Sevgi Parkı’nda kurulan ve gezici olarak pek çok mahalleye ulaşan revir çalışmalarının ardından, mart ayında da Aşağıokçular Mahallesi’nde sağlık evi kurulmuş, birinci basamak sağlık hizmetleri kamu tarafından karşılanıncaya kadar mahalle halkını bilgilendirmek ve temel desteklerde bulunmak üzere mayıs ayına kadar faaliyetini sürdürmüştür. Gönüllü sağlık emekçileri daha sonra da yıkımların yol açtığı asbestli toz sorunu ile ilgili bilgilendirme toplantıları yapıp, önlemsiz yıkımlara halkla birlikte müdahale etmiştir.
Deprem sonrası yaşam alanları kısıtlanan ve hareketsiz bir hayata mahkûm edilen bölge halkının sağlığı için spor faaliyetlerinin önemi tartışılmış ve gençler, çocuklar ve kadınlar için yürüyüşler, fitness, plates ve tekvando çalışmaları başlatılmıştır ve devam etmektedir.
Depremin ilk gününden beri Yaşam Merkezlerimizde kadınların temel ihtiyaçlarını gözeterek hareket ettik. İlk ve acil dönemde kadınların düzenli ve temel ihtiyacı olan hijyen malzemelerini dayanışma ile temin ederken dağıtımı ise yine kadınlar ile organize ettik.
Hem Yaşam Merkezlerimizde hem de diğer birçok mahallede kadınlar ile kadın sağlığı üzerine bilgilendirme toplantıları düzenleyip psikososyal grup çalışmaları yaptık. Bulunduğumuz alanlarda kadınlar ile düzenli spor yapıyor, kurduğumuz spor çadırında kadınlar ile bir araya geliyoruz.
Aşağıokçular Mahallesi’nde kadınların çeşitli atölyelerde bir araya gelip üretim yapabileceği bir kadın evi kurduk. Hayte’nin Evi ismini koyduğumuz kadın evinin ismini yine kadınlar ile bir araya gelerek birlikte bulduk. Makrome, amigurimi ve takı tasarım atölyeleri Aşağıokçular ve Yeşilpınar’da düzenli olarak devam ediyor.
Kültürel etkinlikler
Yaşam Merkezleri’nde ayrıca İşçi Filmleri Festivali, film gösterimleri, çocuk şenlikleri düzenlenmiştir.
Ayrıca deprem bölgesinde yaşanıp da haberleştirilmeyenleri duyurmak ve halkın kendini ifade edebileceği bir alternatif medya oluşturmak bir online TV stüdyosu da kuruluş aşamasındadır.
Halkın medyası için
Kültürel etkinlikler
Yaşam Merkezleri’nde ayrıca İşçi Filmleri Festivali, film gösterimleri, çocuk şenlikleri düzenlenmiştir.
Ayrıca deprem bölgesinde yaşanıp da haberleştirilmeyenleri duyurmak ve halkın kendini ifade edebileceği bir alternatif medya oluşturmak bir online TV stüdyosu da kuruluş aşamasındadır.
Halkın medyası için
Hatay’da okulların açılması ve yazın geride kalması ile birlikte çözülmemiş sorunlar daha da büyürken, hükümet ve mülki amirlikler bu sorunlar yokmuş gibi davranıyor. Siyasi partiler seçim gündemleri ile çalışmalarının odağını deprem sonrası dayanışma ve yeniden inşa gündeminden uzaklaştırırken, AFAD ve pek çok STK desteklerini adım adım geri çekiyor. Bu koşullarda yaşamı sürdürmek ve yeniden inşa etmek noktasında Yaşam Merkezleri’nin faaliyetlerini sürdürmesi, büyütmesi ve çoğalması daha da yakıcı bir ihtiyaç haline geliyor.
Yaşam Merkezleri de yıkıntıların arasından yaşamı yeşertirken gönüllü katkılara daha çok ihtiyaç duyuyor. Çalışmalara katılmak ve destek sunmak için iletişim:
Berna Demirdaş – 0506 951 50 64
Evrim Çakır – 0541 716 08 81